Trzustka jest jednym z najbardziej istotnych narządów organizmu. Dzięki niej prawidłowo funkcjonuje układ trawienny i hormonalny. Zaburzenia w obrębie trzustki objawiają się bólem – to niepojący sygnał, którego nie wolno lekceważyć. Patologie tak ważnego narządu wymagają pomocy lekarskiej. Zmiany w trzustce mogą mieć charakter łagodny lub bardzo poważny. Czasem są wynikiem jedynie podrażnienia organu, ale mogą wskazywać również na reakcję zapalną, a nawet chorobę nowotworową.
Czym zajmuje się trzustka?
Jakie są przyczyny bólu trzustki?
Funkcje trzustki w organizmie – co wywołuje ból?
Trzustka to nieduży narząd ulokowany w górnej części jamy brzusznej, który odpowiada przede wszystkim za funkcjonowanie układu trawiennego i hormonalnego. Jednak zadanie tego szczególnego narządu polega też na ochronie przed autostrawieniem. Przyudziale trzustki przebiega wiele ważnych procesów w organizmie – dochodzi np. do wydzielania insuliny, glukagonu i enzymów trawiennych.Gdypraca trzustki przebiega nieprawidłowo, na ogół pojawia się ból.
Czasem do bólu trzustki prowadzi przejedzenie, które może wpłynąć napodrażnienie organu. Dolegliwość manifestuje się silnym bólem, który promieniuje od lewego nadżebrza do kręgosłupa. Zdarza się, że ból trzustki sygnalizuje zapalenie narządu. Do choroby w znacznym stopniu przyczyniają się używki – nadużywanie alkoholu, palenie tytoniu, a także niezdrowa dieta obfitująca w tłuszcze zwierzęce.
Ostre zapalenie trzustki
W zapaleniu trzustki dochodzi do tworzenia się złogów, które mocno utrudniają odprowadzanie enzymów trawiennychz narządu. Stan prowadzi do samotrawienia organu, które objawia się bólem brzucha, mdłościami, niekiedy wymiotami. Czasem za zapalenie trzustki odpowiadają wirusy, urazy brzucha lub inne stany chorobowe. W niektórych przypadkach ostre zapalenie przekształca się w przewlekłe.
Pacjenci z ostrym zapaleniem trzustki wymagają hospitalizacji i farmakoterapii opartej na lekach ograniczających produkcję enzymów trawiennych. Chorzy są żywieni drogą dojelitową, niekiedy (w ramach profilaktyki) do leczenia włącza się antybiotyki.
Przewlekle zapalenie trzustki
Przewlekle zapalenie trzustki przebiega z nawracającym bólem, który znacznie ogranicza codzienną aktywność. Postęp choroby skutkuje degeneracją narządu oraz zablokowaniem kanalików trzustkowych, a w konsekwencji również ich zwapnieniem. Przewlekły charakter schorzenia często wiąże się z zażółceniem skóry, biegunkami, wymiotami, a zaburzenia w mechanizmach wydzielania insuliny mogą prowadzić do cukrzycy.
Przewlekłe zapalenie trzustki wymaga zmiany stylu życia i odżywiania. Należy ściśle stosować się do zaleceń diety ubogotłuszczowej i unikać używek (zwłaszcza alkoholu). W niektórych przypadkach istnieją wskazania do usunięcia fragmentu trzustki – rozwiązanie pomaga wyeliminować dolegliwości bólowe i udrożnić kanaliki trzustkowe.
Torbiele i rak trzustki
Torbiele trzustki powstają w wyniku stanu zapalnego trzustki, ale czasem są efektem urazu. Torbiele zawierają soki trawienne, materiał tkankowy i krew. Choroba objawia się silnym bólem brzucha, mdłościami, wymiotami, wzdęciami. Nieduże zmiany mogą ulec autowchłonięciu, większe wymagają jednak terapii.
Nowotwór trzustki należy do najpoważniejszych patologii, którewywołują ból tego narządu. Do jego rozwoju może przyczynić się cukrzyca (zwłaszcza nieleczona lub źle kontrolowana). Początkowa faza schorzenia przebiega bezobjawowo. Ból o dużym natężeniu pojawia się nagle i dopiero ten objaw skłania chorych do szukania fachowej pomocy. W wielu przypadkach pacjenci zgłaszają się do lekarza bardzo późno – gdy choroba jest w zaawansowanym stadium i obejmuje sąsiednie narządy.
Co o tym sądzisz?