Cytologia jest jednym z najważniejszych badań ginekologicznych. Jej głównym zadaniem jest ocena (pod mikroskopem) komórek nabłonka, który pokrywa część szyjki macicy, pod kątem stopnia ryzyka rozwoju nowotworu. Badanie to umożliwia także wykrycie zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
W przypadku przebytego leczenia nieinwazyjnego lub operacyjnego nadżerki tarczy szyjki macicy, cytologię wykorzystuje się w celach kontrolnych. Jest ona pomocna również w ocenie działania leków hormonalnych czy określeniu terminu owulacji. Badaniu temu powinny się poddać także kobiety w ciąży. Warto regularnie przeprowadzać cytologię, ponieważ szacuje się, że na raka szyjki macicy umiera codziennie 5 Polek.
Kiedy wykonać badanie?
Wymaz z szyjki macicy powinna zrobić każda kobieta, która przystąpiła do współżycia seksualnego (badanie należy przeprowadzać raz w roku przez 3-4 lata, następnie nie rzadziej niż co trzy lata), a także wszystkie kobiety po 25. roku życia. U kobiet, u których w rodzinie występowały nowotwory szyjki macicy, cytologię trzeba powtarzać częściej. W okresie ciąży badanie cytologiczne powinno być wykonane dwa razy (1-3. miesiąc ciąży oraz 7-9. miesiąc). Jest ono w pełni bezpieczne i bezbolesne, dlatego nie trzeba się go obawiać. Kobiety, których częstotliwość zmian partnera jest bardzo duża, powinny wykonywać cytologię raz w roku.
Zaleca się, aby badanie zostało przeprowadzone nie prędzej niż 4 dni po miesiączce i nie później niż 4 dni przed kolejną miesiączką. Na ok. 3 dni przed wizytą u ginekologa nie wskazane jest aplikowanie tabletek dopochwowych (w tym dopochwowych środków antykoncepcyjnych) i wykonywanie irygacji pochwy. Trzeba powstrzymać się także od współżycia seksualnego i zadbać o odpowiednią higienę okolic intymnych.
Jak wygląda badanie?
Podczas gdy pacjentka leży na fotelu ginekologicznym, lekarz za pomocą wziernika i małej szczoteczki o elastycznych włóknach pobiera wymaz z szyjki macicy. Trwa to zaledwie kilka minut. Następnie nanosi go na specjalne szkiełko i utrwala. Kolejnym etapem jest wysłanie próbki do laboratorium i jej ocena pod mikroskopem przez wykwalifikowanego cytologa lub histopatologa. Na wynik badania czeka się około 14 dni.
Wynik cytologii
Obecnie opis badania (w inny sposób niż dawniej) następuje według klasyfikacji Bethesda i składa się z trzech części. Na wstępie znajduje się informacja o tym, czy próbka spełniła odpowiednie kryteria, aby mogła być poddana ocenie przez specjalistę cytologa. W następnej kolejności widnieje stwierdzenie, czy obraz cytologiczny jest prawidłowy czy nie. Natomiast na końcu (w przypadku nieprawidłowego wyniku badania) umieszczony jest dokładny opis wykrytych zmian. Niekiedy zdarza się, że pobranie materiału do badania było przeprowadzone nieprawidłowo, ale są to skrajne przypadki. Bez względu na wynik cytologii, warto udać się do swojego ginekologa, który w razie czego rozwieje nasze obawy. Pamiętajmy, że badanie, które trwa zaledwie chwilę, może uratować nam życie!
Jeśli mamy wątpliwości co do tego kiedy i jak często wykonywać cytologię, warto zajrzeć na stronę.
Co o tym sądzisz?