Choć niektórym z nas tłuszcze kojarzą się głównie z tym, co najgorsze, niektóre z nich cechują się wyjątkowymi właściwościami zdrowotnymi. Olej roślinny to źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, które zapewniają organizmowi ochronę przed rozwojem nowotworu i schorzeniami układu krwionośnego. Na sklepowych półkach znajdziemy obecnie wiele rodzajów olejów, w tym rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, czy kukurydziany. Który z nich będzie najzdrowszy i na co uważać przy zakupie oleju?
Zakup oleju powinniśmy zawsze poprzedzić sprawdzeniem na etykiecie, czy nie przekracza terminu przydatności do spożycia. Musi być przy tym odpowiednio przechowywany w sklepie (zasady przechowywania również znajdziesz na opakowaniu), a im więcej informacji na etykiecie o jego składzie i sposobie tłoczenia – tym lepiej. Wówczas mamy do czynienia z olejem lepszej jakości. Nigdy nie kupuj oleju, który był nieodpowiednio przechowywany lub na jego etykiecie jest zbyt mało informacji. Istnieje zasada, według której najlepsze do smażenia i gotowania są te produkty, w których jest więcej jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, zaś te z kwasami wielonienasyconymi należy używać jedynie na zimno, np. do sałatek.
Dlaczego warto spożywać oleje?
- Znajdują się w nich jednonienasycone kwasy tłuszczowe, których dostateczne spożycie zmniejsza ryzyko miażdżycy i nadciśnienia. Dzieje się tak, ponieważ regulują poziom cholesterolu we krwi, podwyższając poziom dobrej frakcji HDL i obniżając złą, czyli LDL.
- Są źródłem kwasów omega-3 i omega-6.
- W ich składzie obecna jest witamina E, nazywana witaminą młodości ze względu na swoje antyoksydacyjne działanie (likwiduje wolne rodniki, przeciwdziałając starzeniu i powstawaniu nowotworów).
Rodzaje olejów i ich właściwości
Jednym z najpopularniejszych olejów jest słonecznikowy, charakteryzujący się łagodnym smakiem, zapachem i złocistą barwą. W jego składzie jest sporo kwasów omega-6 i niewielka ilość omega-3. Co ciekawsze, olej słonecznikowy ma najwięcej witaminy E, więcej niż oliwa, uznawana przez wielu za najzdrowszy rodzaj oleju. Nie będzie odpowiedni do długiego smażenia i pieczenia powyżej 100 stopni, dlatego nie należy przesadzać z temperaturą przy jego stosowaniu, sprawdzi się też jako składnik sałatek i sosów.
Kolejnym powszechnie znanym i stosowanym rodzajem jest olej rzepakowy, który również zawiera witaminę E, kwasy omega-3, a przy tym najdłużej zachowuje świeżość. Nie straszne mu nasłonecznione miejsca i wyższe temperatury. Wśród olejów wyróżnia się również zawartością jednonienasyconych kwasów tłuszczowych. Jest bardzo zdrowy i nadaje się do smażenia, gotowania, sałatek i wszelkich innych kulinarnych „wyzwań”.
Wśród innych, mniej znanych olejów, warto wymienić sezamowy. Jest źródłem wielonienasyconych i jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, wyróżnia go duża trwałość na światło i temperaturę, podobnie jak w przypadku rzepakowego, więc nadaje się do jedzenia na zimno, jak i smażenia czy gotowania w wyższych temperaturach. Ma przyjemny, mocno sezamowy aromat.
Kolejny na liście jest olej sojowy, który ma duże ilości omega-6 i śladowe ilości omega-3. Nadaje się do gotowania, sałatek, sosów i smażenia, jednak niezbyt długiego. Będzie odpowiedni dla kobiet w okresie menopauzy, gdyż posiada cenne fitoestrogeny, podobne do kobiecych estrogenów. Oprócz tego, obecna w nim lecytyna może poprawiać pracę wątroby, a także pamięć i koncentrację.
Ostatnim przykładem jest olej kukurydziany, który również ma sporo omega-6 i niewiele omega-3. Stanowi dobre źródło witaminy E i A, jednak należy stosować go tylko na zimno. Nie będzie dobry do smażenia, ponieważ straci swoje właściwości i za szybko się utleni, dlatego należy dodawać go tylko do gotowania, sosów i sałatek.
Co o tym sądzisz?