Wpływ aktywności fizycznej na psychikę. Czy wystarczy poćwiczyć, aby zawalczyć z depresją?

Depresja oraz wszelkiego rodzaju inne choroby związane z układem nerwowym i psychiką zdarzają się współczesnym ludziom coraz częściej, ale aktywność fizyczna może pomagać w ich leczeniu. Znana jest także depresja sezonowa, która obecnie dotyka coraz większej liczby osób. Związane jest to również z rozwojem cywilizacji, tj. przepracowaniem, niewielkimi kontaktami społecznymi i zaburzeniem więzi międzyludzkich czy właśnie z niewielką aktywnością fizyczną. Czy zwiększenie aktywności fizycznej, rozpoczęcie ćwiczeń fitness czy na siłowni, może pomóc w walce z depresją ogólnie, depresją poporodową i jesienną chandrą? Wszystko wskazuje na to, że tak!

Wysiłek fizyczny, jak leki przeciwdepresyjne?

Kaźmierczak i jego współpracownicy postanowili przebadać polskich seniorów ćwiczących ciało i umysł na zajęciach w Domu Dziennym Pobytu „Senior”. Co się okazało? Seniorzy ćwiczący i poruszający się z łatwością („Aż 83% przebadanych według testu TUG zachowuje swobodną mobilność, jedynie u 3% stwierdzono mobilność zmienną ze zwiększonym ryzykiem upadków.”), wykazują się również wysokim zadowoleniem z życia. Co przewidywalne, wraz ze wzrostem zadowolenia i satysfakcji z dnia codziennego, zmniejszało się ryzyko depresji. Jak jednak wskazują badacze „U 27% badanych możemy podejrzewać ryzyko depresji (u 20% jest to depresja umiarkowana, a u 3% badanych depresja ciężka)”¹. Jak widać, również jednak wśród seniorów aktywnych depresja może występować.

Badanie związku aktywności fizycznej, a depresji i ogólnego zadowolenia z życia u seniorów wydaje się strzałem w dziesiątkę. To przecież właśnie ocena zadowolenia z życia u osób starszych, które patrzą na nie całościowo, może dawać nam najlepsze rezultaty do dalszych analiz.

Aktywność fizyczna dla kobiet w ciąży

Zaburzenia emocjonalne, w tym depresje, zdarzają się kobietom w ciąży coraz częściej: w trakcie samego trwania ciąży, jak i już w okresie poporodowym. Jak wskazuje Joanna Kowalska i inne badaczki, między innymi z Wydziału Fizjoterapii AWF we Wrocławiu oraz z Kliniki Ginekologii i Położnictwa Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu, na taki stan rzeczy wpływają nie tylko dynamiczne zmiany hormonalne, do których dochodzi podczas ciąży. Jak czytamy w ich publikacji: „Wielu autorów podkreśla, że nie tylko czynniki biologiczne, ale także psychospołeczne, uwarunkowania socjodemograficzne i socjoekonomiczne oraz konflikty małżeńskie/partnerskie i rodzinne oraz stres predysponują do wystąpienia zaburzeń emocjonalnych u kobiet w okresie poporodowym”².

Z własnego badania powyższych badaczek wynika, że kobiety ćwiczące przynajmniej dwa razy w tygodniu w czasie ciąży „charakteryzowały się lepszym samopoczuciem i niższym poziomem odczuwanego stresu. Wśród kobiet ćwiczących w czasie ciąży zdecydowanie liczniejsze były uczestniczki zajęć w szkole rodzenia”³. Wyniki pokazały również, że kobiety ćwiczące w okresie ciąży więcej niż dwa razy w tygodniu charakteryzowały się jeszcze lepszym samopoczuciem i niższym poziomem odczuwanego stresu, niż kobiety ćwiczące mniej!

Reasumując: aktywność fizyczna rzeczywiście może wpływać na psychikę człowieka, polepszając jego nastrój, funkcjonowanie, zmniejszając odczuwany stres i pomagając w walce z depresją.

Bibliografia:

1. U. Kaźmierczak i in., Ocena satysfakcji życiowej i sprawności fizycznej uczestników zajęć w domu dziennego pobytu „Senior”, Journal of Education, Health and Sport formerly journal of Health Sciences, 2014. 
2. J. Kowalska i in., Aktywność fizyczna i szkoła rodzenia w czasie ciąży a poziom postrzeganego stresu i objawów depresyjnych u kobiet po porodzie, Psychiatr. Pol. 2014.
3. Biologia. Multimedialna encyklopedia., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2008.