W przebiegu zakrzepicy w świetle naczyniatworzą się skrzepy, które zaburzają prawidłowy przepływ krwi. Najczęściej rozpoznaje się zakrzepicę żył głębokich (tzw. zakrzepicę żylną) – istotą choroby jest powstawanie zakrzepów w naczyniach układu żył głębokiego, który znajduje się pod powięzią głęboką kończyny.
Dlaczego rozwija się zakrzepica?
Co to jest zakrzepica żył głębokich?
Jakie są objawy zakrzepicy?
Tromboza (DVT, z ang. deepvenousthrombosis) obejmuje przede wszystkim żyły głębokie kończyn dolnych – to w nich tworzą się zakrzepy, które stanowią bezpośrednią przyczynę choroby. Zakrzepica wiąże się z bardzo poważnymi konsekwencjami – może prowadzić do nieodwracalnych zmian, w niektórych przypadkach kończy się śmiercią. W naszym kraju na DVT zapada aż 57 tys. osób rocznie.
Zakrzepica żył głębokich może skutkować rozwojem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, zatorem komory serca oraz zatorowością płucną – najgroźniejszym (po nagłym zgonie) powikłaniem tej choroby.
Warto się badać – wskazaniem do wykonywania badań profilaktycznych jest siedzący tryb życia i/lub pozostawanie przez dłuższy czas w jednej, unieruchomionej pozycji ciała. Na rozwój choroby narażeni są również pacjenci po zabiegach onkologicznych i ortopedycznych, kobiety w ciąży i połogu oraz chorzy na posocznicę. Poza tym do czynników ryzyka zalicza się m.in. otyłość, wiek powyżej 40 lat, urazy wielonarządowe, terapię hormonalną, ciężką niewydolność serca, niewydolność oddechową i choroby autoimmunologiczne.
Jak objawia się zakrzepica żył głębokich?
Pacjenci z tzw. grupy ryzyka powinni nauczyć się rozpoznawać początkowe objawy zakrzepicy. Gdy tylko pojawią się symptomy, trzeba natychmiast zgłosić się do lekarza. Warto mieć jednak na uwadze, że aż 75 proc. chorych z zakrzepicą żył głębokich nie odczuwa żadnych dolegliwości – kolejny dowód, że regularne badania są bezcenne.
Kilka godzin po powstaniu zatoru rozwija się obrzęk „chorej” kończyny – najpierw pojawia się w okolicach kostki, potem obejmuje też inne części kończyny. Drugim objawem jest ból, który z czasem łagodnieje, ale może nasilać się podczas poruszania kończyną, chodzenia. Poza tym kończyna z zakrzepicą jest tkliwa i bolesna – występuje tzw. dodatni objaw Homansa, czyli znaczna bolesność łydki i dołu podkolanowego przy zgięciu grzebietowym stopy i wyprostowanym kolanie. Zakrzepica manifestuje się ociepleniem skóry kończyny i zaczerwieniem okolicy objętej procesem chorobowym. Ból zwykle nasila się pod wpływem ucisku, może dojść do poszerzenia żył powierzchownych. Często stwierdza się brak wyczuwalnego tętna na kończynie (dystalnie od miejsca zakrzepu).
Jak leczyć zakrzepicę?
W fazie ostrej leczenie zakrzepicy żył głębokich obejmuje łagodzenie objawów, hamowanie wzrostu zakrzepu i profilaktykę zatorowości płucnej. Celem leczenia przedłużonego jest profilaktyka zespołu pozakrzepowego i nawrotów choroby.
Na początku często zaleca się leżenie z uniesioną kończyną; poza tym rekomenduje się stosowanie podkolanówek lub rajstop uciskowych (wykorzystuje się je również w zapobieganiu nawrotom choroby). W niektórych przypadkach zakrzepicy (zwłaszcza przewlekłej, nawracającej) rozważa się chirurgiczne usunięcie skrzeplin.
Co o tym sądzisz?