Życie ze stomią. Co jeść i jak funkcjonować?

Stomia inaczej nazywana przetoką jest wykonywana, gdy w efekcie choroby albo urazu uszkodzone zostaje jelito grube lub jelito cienkie (również moczowody lub pęcherz). Wówczas nie można wydalać normalnie, czyli przez odbyt. Zabieg ten polega na wprowadzeniu ujścia jelita przez powłoki brzuszne na zewnątrz brzucha. Do stomii zostaje przytwierdzony zmieniony woreczek, do którego odprowadzane są niestrawione resztki pokarmu. Nie oznacza to jednak końca aktywności życiowej. Z przetoką można żyć normalnie, choć wymaga to czasu na dostosowanie się do nowej sytuacji.

Rozwijające się choroby cywilizacyjne sprawiają, że ludzi mających stomię jest coraz więcej: na całym świecie jest już prawie milion, a w Polsce około 20 tys. chorych. Większość z nich to kobiety po 50. roku życia. Mało się o tym mówi, ponieważ dla posiadających ją osób jest to często powodem do wstydu. Stomia może być poważnym źródłem stresu, dlatego często informują o tym wyłącznie najbliższą rodzinę. Niestety, zbyt dużo osób ogranicza swoją aktywność towarzyską, rezygnuje z pracy, podróży, ponieważ nie wiedzą, że ze stomią można normalnie żyć.

Czy przetoka ogranicza chorego?

Najważniejsze jest dobranie odpowiedniego sprzętu. Nie może on ograniczać pacjenta, powinien umożliwiać mu niemal normalne funkcjonowanie. Właśnie dlatego wybór często się przeciąga, nawet do kilku miesięcy, aby wybrać najbardziej komfortową opcję, dającą pełne poczucie bezpieczeństwa. Warto sprawę dokładnie przemyśleć. Idealny sprzęt charakteryzuje się wysokim stopniem szczelności, nie powoduje żadnych podrażnień, a nawet może pielęgnować skórę wokół przetoki. Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje:

1. Sprzęt jednoczęściowy – worek z przymocowanym przylepcem. Przykleja się go wokół stomii, gdy się napełni, delikatne się odkleja i wymienia na nowy (raz na dobę). Tego rodzaju sprzętu używają zwykle osoby, które lubią pływać, albo ubierają się w stroje dopasowane do ciała. Ta opcja jest często wybierana przez ludzi z kolostomią.
2. Sprzęt dwuczęściowy – czyli płytka przyklejana na skórę i dopinany do niej worek, który zmienia się zazwyczaj dwa razy na dobę. Płytka utrzymuje się kilka dni. Taka opcja będzie odpowiednia dla tych, którzy liczą przede wszystkim na poczucie bezpieczeństwa, są tuż po operacji, chorzy na ileostomię lub urostomię.

Dieta przy stomii. Co jeść, czego unikać

Dobrym sposobem jest również przestrzeganie odpowiedniej diety. Niewskazane są tłuste i słodkie potrawy, lepiej nie pić gazowanych napojów, wzdymających warzyw: grochu, cebuli, kapusty i fasoli, unikać ostro przyprawionych dań i owoców pestkowych. W odpowiedniej diecie znajdują się:

• Gruboziarniste, czerstwe pieczywo,
• Chude mięso,
• Ryby,
• Nabiał,
• Kasze,
• Wywary jarzynowe i chude buliony,
• Płatki zbożowe i kukurydziane,
• Owoce,
• Warzywa.

Również sposób w jaki jemy jest ważny. Trzeba wypijać co najmniej 2 litry płynów na dzień, zjadać co najmniej 3 posiłki dziennie w regularnych odstępach, dokładnie przeżuwając. Najlepiej z zamkniętymi ustami, aby nie łapać za wiele niepotrzebnego powietrza. Dobrym sposobem jest jedzenie o regularnych porach. Koniecznie należy wyeliminować papierosy, ponieważ wypalone na czczo mogą powodować biegunkę.